Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.
La modlura a l'é na binda modlà d'un material con vàire profij dovrà për s-cende le part ëd n'oget, për coaté j'anchërne fra ij tòch (pr'esempi ant le sporgense) o 'dcò mach për archinché. As treuva ant le mobilie o ant j'edifissi. A peul esse fàita 'd qualsëssìa material sòlid: le pì comun-e ant l'architetura clàssica a son le modlure 'd màrmol o d'àutra pera e ant ij mòbij a son sèmper costumasse 'd modlure 'd bòsch freisà, ma peui a son spantiasse cole ëd fer e pì 'd recent ëd plàstica (pr esempi le modlure 'd na pòrta anti-feu). Le modlure a peulo esse seulie o gravà con dle decorassion, për sòlit dij vegetaj stilisà o geométrich.
Sij profij dle modlure seulie a peulo esse gravà dle decorassion, che ant l'architetura ossidental a son s-ciodùe e spantiasse con l'architetura greca antica e peui a son stàite ardità da cola roman-a e cole apress. Le modlure ornamentaj a pijo sò nòm da 'l motiv dla decorassion che con dle varietà gnanca tròp marcà a son arpetùe ant ij sécoj.
Dentlà: na modlura con profil a dentel gravà con na serie 'd cubet separà da dij veuid.
Kyma lesbi corent: gravura 'd gavass drit o arversà o gavet, fàita da d'archet con andrinta na lansëtta o d'àutri motiv pì elaborà. A-i na son vàire variant, a l'incontrari o con la gionta 'd feuje.
Kyma lesbi trilobà: gravura 'd gavass arversà, fàita da d'archet pì sutij che 'l kyma lesbi corent e con ël cò dl'archet sporgent. Lòn ch'a resta 'me ant ël kyma lesbi a l'é la lansëtta o àutr motiv pì elaborà ant l'archet. Tra j'archet a-i é 'dcò gravà 'n gamb ëd fior.
Kyma jònich: decorassion gravà ant n'òvol seuli, fàit da na serie d'ovet sircondà da 'd "greuje" e separà da 'd lansëtte o fleciëtte.
Perlà: modlura con profil a tondin con na filonghera 'd perlin-e pì larghe o pì strèite, varià o uniforme.
Anthemion: gravura d'un gavet o d'un gavass, ma dovrà 'dcò ant ij fris. A l'é 'n motiv vegetal con ant la part bassa na filonghera d'"S" a cobie specular, ch'a peulo esse orisontaj o anclinà. Anté ch'as unisso le cobie d' "S" a spòrzo 'd càles, dle palmëtte o d'àutr. A-i në son dle varietà con cite modìfiche.
Baceladura: gravura 'd gavet o gavass fàita da na filonghera 'd barëtte scavà ch'a finisso an àut con n'archet.
Kyma ëd feuje: gravura 'd gavass o gavet. Alternansa 'd feuje an prim e scond pian, sulie o d'àcant. A peul esse arversà, con dj'agian, con dij motiv giontà a coj dle feuje o 'dcò esse chiel istess giontà a n'àutr motiv, 'me l'anthemion.
Spitzenstab Gravura ëd tondin fàita da na filonghera 'd cite feuje triangolar arversà.
Soastr: gravura ëd tondin. 'Me a dis ël nòm a l'é 'n soastr antërsà fàit con na serie 'd tratin anclinà.
Tërsa: gravura sna surfassa pien-a 'me ij tòr dle base 'd colòna o ij travet dij plafon a casset. As trata ëd cit bindej scavà e ch'as antërso. A peul esse sempia o dobia.
Ghirlanda: gravura 'd na surfassa curva pien-a, sìmil a la tërsa, ma fàita da dle filonghere 'd feuje (ëd rol, làur) dzorponùe, scalà o pontuà da 'd còcole o da agian.
Scajà: gravura sna surfassa drita fàita da dle serie 'd feuje o scaje butà un-a sj'àutre e auternà
Meandr: gravura sna surfassa drita fàita da na tërsa 'd listej drit e angolos.
Onda corenta: gravura sna surfassa drita fàita da na serie 'd profij d'onda rissolin, ch'a coro an sucession. Al sénter as peul fesse na simetrìa dl'istess disegn.