Thoralf Albert Skolem

Da Wikipedia.
Vos an lenga piemontèisa
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

Matemàtich.

Thoralf Albert Skolem a l'era nassù a Sandsvær ël 23 ëd magg dël 1887 e a l'é mòrt a Òslo ël 23 ëd mars dël 1963.

Vita e euvre[modìfica | modifiché la sorgiss]

Dël 1905 a intra ant l'Università ëd Kristiania, ël nòm d'Òslo a col temp, për studié matemàtica, ma a studia 'dcò fìsica, chìmica, botànica e zoologìa. Dël 1909 a ven assistent ëd Kristian Birkeland, fìsich arnomà për soa esperiense sij fenòmen 'me l'auròra boreal. Dël 1913 a passa l'esam dë stat con na fiamenga discussion sl'àlgebra e la lògica, bele che a seghitava a travajé an fìsica. Dël 1915 a passa ses mèis dë studi a Göttingen. Dël 1918 a dventa ansegnant ëd matemàtica e a pronta na tesi ëd dotorà sota la supervision d'Axel Thur, ch'a meuir dël 1922. Dal 1930 a travaja a Bergen an n'anstitù d'arserca ch'a-j përmët ëd travajé con tranquilità, ma da sol. Dël 1938 a torna a la capital, che àor as ciama Òslo, për mostré àlgebra e teorìa dij nùmer a l'Università. Dël 1957 a va an pension, ma a séghita a fé d'arserche produtive fin-a a la mòrt.

L'euvra dë Skolem a l'é motobin granda, ma chiel a l'ha travajà assè solengh e vàire soe dëscuverte a son stàite fàite 'dcò da d'àutri ëd fasson indipendenta. Chiel a l'é ocupasse d'equassion diofantin-e, ëd teorìa dij retìcoj distributiv, ma dzortut ëd lògica matemàtica. Ant ës setor-sì a l'ha spantià 'l travaj ëd Leopold Löwenheim. A l'ha dimostrà che na teorìa basà sël càlcol dij predicà dël prim órdin a l'ha 'n model numeràbil ëdcò sensa dovré l'assiòma ëd selession, ma dovrand ël Lema ëd Kӧnig. A l'ha soagnà la teorìa dj'ansem ëd Zermelo. A l'ha dësvlupà la teorìa dle fonsion arcorente con ël but d'evité ij paradòss ëd l'infinì. A l'ha contribuì a la teorìa dij nùmer. A l'ha costruì 'n model nen-stàndard dl'aritmética. A l'ha publicà an norvegèis col che ancheuj a l'é ciamà Teorema dë Skolem-Noether prima d'Emmy Noether, ch'a l'ha peui trovalo për sò cont.

Anliure esterine[modìfica | modifiché la sorgiss]

A pòrto sò nòm[modìfica | modifiché la sorgiss]