Jakob Bernoulli II
Vos an lenga piemontèisa | |
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì. |
Matemàtich. Vita[modìfica | modifiché la sorgiss]Jakob Bernoulli II a l'é stàit ël darié fieul dël matemàtich Johann Bernoulli II e anvod ëd Daniel Bernoulli e Nicolas Bernoulli II, oltra a esse frel pi giovo ëd Johann Bernoulli III. Finì jë studi literari a l'é andàit a Neuchâtel a amprende la lenga fransèisa. Tornà a Basilea a l'ha amparà drit: tutun sti studi a l'ha nen smortà soa passion për la geometrìa, la matemàtica e la fìsica. Le prime lession arseivùe dal pare a son continuà con ël barba Daniel Bernoulli, e sòj progress a son stàit assè bon che a vintun agn a l'é stàit ciamà a pijé la cadrega ëd fìsica esperimental, ch'a podìa pì nen esse mantnùa dal vej barba. Apress a l'ha acetà 'l ròl ëd segretari dël cont de Brenner, ch'a l'ha ufrìje 'd visité Almagna, Venessie e Piemont. A Veron-a a l'é vnù amis d'Anotnio Maria Lorgna, matemàtich. A Turin a l'é vnù mèmber dla Sossietà Real. Mentre a l'era a Venessia a l'é rivaje la neuva d'esse stàit pijà, grassie a l'arcomandassion dl'amis Nicolas Fuss, a l'Academia ëd San Peroborgh, andoa l'é vnù professor dël 1788. An Russia a l'ha fàit vàire arserche, dzortut an balìstica e elasticità. Doi mèis prima ëd compie trant'agn, a l'é mòrt nijà ant la Neva, ant ël Luj 1789, pòchi mèis dòp sò mariage con n'anvoda ëd Leonhard Euler. Vàire dij sò scrit a son contnù ant ij prim ses volum dl'euvra Nova Acta Academiae Scientiarum Imperialis Petropolitanae, ant j'Acta Helvetica, ant le Memoires des Académies de Berlin et Turin e ant j'edission ëd sò frel Johann. A l'ha ëdcò publicà ëd fasson separà chèice tesi ëd drit e fìsica, oltra a na tradussion an alman dle Mémoires du philosophe de Merian. A l'é stàit un dij darié amportant mémber dla famija Bernoulli. |