Nino Oxilia

	Vos an lenga piemontèisa
	Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

Regista, scritor an lenga italian-a e crìtich teatral.
Nino Oxilia a l'era nassù a Turin ël 13 ëd novèmber dël 1889.

A l'ha fàit ël giornalista: sò prim tòch, ant la Gasëtta ëd Turin, a l'é dij 25 d'ost 1908. A l'ha peui travajà al Momento.
Chità ël giornalism, a l'ha provà la stra dël cine e, për fé dj'esperiense neuve, a l'é andàit a Paris. Peui a l'ha realisà na quindzen-a ëd pelìcole e a l'ha mnà na vita carià, an fasend ël pendolar antra Roma e Turin.

Cand ai 23 ëd maj 1913 sò amis Sandro Camasio a meuir për na meningite, Oxilia a l'é possà a chité Turin e a sërché na vita neuva. A dirigg ëd pelìcole coma Sangue bleu (con Francesca Bertini), Retaggio d'odio, Rapsodia satanica (con Lyda Borelli e mùsiche ëd Mascagni), Il riso rosso, La monella (con Dina Galli), Il sottomarino n. 27 (con Ruggero Ruggeri e Pina Menichelli), Fior del male.

Dël 1915 Oxilia a part volontari ant la prima guèra mondial. Për via ëd soe competense a l'é assignà al Repart cinematogràfich e a realisa na serie ëd filmà d'anteresse documentari.
A ciama d'esse assignà al front e a meuir an combatiment an sël Mont Tomba ël 18 ëd novèmber dël 1917.

Euvre

Dël 1909 Oxilia a l'ha publicà ël lìber ëd poesìe Canti brevi. N'àutr lìber ëd poesìe, Gli orti, a sarà publicà dël 1918, dòp soa mòrt.

Dël 1909 a l'é ël test ëd na canson goliàrdica, Il commiato, butà an mùsica da Blanc.
Ansema a Sandro Camasio a l'é autor dle comedie La zingara (arpresentà al teatro Carignan ëd Turin ai 12 ëd novèmber 1909) e Addio giovinezza! (1911). Con Camasio e Nino Berrini, a sot-signa l'arvista Cose dell'altro mondo, andà an sena al teatro Chiarella da j'8 ai 13 ëd mars 1912.