Vai al contenuto

Flissan

Da Wikipedia.
Vos an lenga piemontèisa
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.


Flissan
   
Stat:

Italia

Region:

Piemont

Provincia: Provincia ëd Lissandria
Nòm 'n italian: Felizzano
Coordinà: Latitudin: 44° 53′ 53.6′′ N
Longitudin: 8° 26′ 07.8′′ E

Mostra an sla carta
Autëssa: 114 m s.l.m.
Surfassa: 25,01 km²
Abitant: 2.253 (2019)
Comun dj'anviron: Autavila, Fubin-i, J'Ovij, Mas, Quargnent, Quatòrdi, Soleri, Viaris (AT)
CAP: 15023
Prefiss tel.: 0131
Còdes ÌSTAT: 006068
Còdes fiscal: D528 
Sant protetor: san Stéo 
Festa dël borgh: 26 dë dzèmber 
Comune
Posission dël comun an Piemont


Sit istitussional

Flissan (Felizzano an italian) a l'é un comun dël Piemont ëd 2.253 abitant [1], ant la provinsa ëd Lissandria.

Ël pais a resta ai confin ëd la pian-a lissandrin-a an diression ëd le colin-e dël Monfrà, an sla riva stentrional dël Tani.

Flissan dissegnà da Carlo Bossoli, 1853
A smìa ch'ël teritòri 'd Flissan a sìa abita fin da l'época roman-a, ël nòm dël pais a lassa pensé che Felicianum a fussa 'n fundus gentiliss con popolassion spantià, ch'a restava sota a la giurisdission dël munissipi ëd Hasta (Ast) [2]. Flissan a l'ha seguì le sòrt d'Ast për tuta l'Àuta Età 'd Mès, an passand dal domini dij Longobard a col dij Franch (sécoj V-IX). Ant l'ann 880, l'imperador Carl ël Gròss a don-a la cort ëd Flissan al monasté milanèis ëd Sant Ambreus e a-j sarà sogetà fin a l'inissi dël sécol ch'a fa XI. Ant ij prim trent'agn dël sécol ch'a fa XII, ël pais a l'é controlà da la famija aleràmica dj'Ardisson, che dal 1135 a fa sarament ëd fideltà a la Comun-a d'Ast. Dal 1155, an séguit a la prèisa d'Ast da part ëd l'imperador Federich I Barbarossa, ël pais a intra ant la giurisdission dël Marcheisà ëd Monfrà. As costituiss dël Dosent la Comun-a 'd Flissan: la prima sorgiss ofissial a l'é datà dël 1266 ma as pensa ch'a-i sìo ordinament comunaj dagià a l'inissi dël sécol. Flissan a l'é soens tèra contèisa antra Ast e Monfrà: a ven torna pijà da Ast dal 1292 ma dal 1303 a torna sota al Marcheisà. Dël 1372 a intra ant la giurisdission dël Ducà 'd Milan ëd Galeass II Viscont. Për soa posission stratégica për ij colegament antra le tère monfrin-e e për ij comersi antra Ast e Lissandria, ël teritòri 'd Flissan a l'é sempre bramà dai marchèis Paleòlogh, ch'a la conquisto torna dël 1452. Con la Pas ëd Lòd dël 1454 as treuva l'acòrdi ch'ël pais a resta sota la giurisdission formal dël duca Fransesch I Sfòrsa, che tutun a l'anfeoda ai marchèis ëd Monfrà, sota ai qual Flissan a resta fin al 1533.

La stassion dij tren
Con la mòrt ëd l'ùltim djë Sfòrsa, dël 1535 Flissan a ven ancorporà ant le tère imperiaj dl'Imperi Roman Sacrà, sota l'imperador Carl V. Dël 1556 l'imperador a fa abdicassion e a lassa a sò fieul Filip II ël Regn dë Spagna e ij sò possediment italian. Flissan a passa donca sota al contròl spagneul e a-i resta fin a l'inissi dël Setsent, quand che an séguit a la guèra 'd sucession ëspagneula e al sucessiv Tratà d'Utrecht, a ven cedù al Ducà 'd Savòja 'd Vitòrio Medeo II, che pòch pì tard, dël 1720, a dven ël Regn ëd Sardëgna. D'apress a l'época dla dominassion fransèisa ëd Napoleon Bon-a-part, dël 1815 ël pais a torna ant ël Regn ëd Sardëgna e a l'é aministrà sota a la Division (peui Provinsa) ëd Lissandria, a la Provinsa (peui Sircondari) ëd Lissandria e a l'é a cap d'ën Mandament ch'a comprend ëdcò Castel d'Anon, Ël Francó, Quargnent, Quatòrdi, Ser e Soleri. Dal Neuvsent ël pais a l'é vnù sede ëd vàire fàbriche ch'a produsìo vernis e component për l'industria viturìstica (për la FIAT an particular).

Ël sìndich a l'é Luca Cerri (dal 26/05/2014, scond mandà dal 29/05/2019).

Anliure esterne

[modìfica | modifiché la sorgiss]
  1. Sorgiss: ISTAT - Bilansi demogràfich al 01/01/2019 [1].
  2. Lodovico Vergano, Storia di Asti (1990, Gribàud editor)


Panorama