Arvàuta (AL)

Da Wikipedia.
Vos an lenga piemontèisa
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.


Arvàuta
   
Stat:

Italia

Region:

Piemont

Provincia: Provincia ëd Lissandria
Nòm 'n italian: Rivalta Bormida
Coordinà: Latitudin: 44° 42′ 41.0′′ N
Longitudin: 8° 32′ 57.9′′ E

Mostra an sla carta
Autëssa: 140 m s.l.m.
Surfassa: 10,05 km²
Abitant: 1.434 (2018)
Comun dj'anviron: Cassèine, Castelneuv an Bormia, L'Orsera, Montad, Strev, Tsé
CAP: 15010
Prefiss tel.: 0144
Còdes ÌSTAT: 006144
Còdes fiscal: H334 
Sant protetor: san Dumini 
Festa dël borgh: 8 d'aost 
Comune
Posission dël comun an Piemont


Sit istitussional

Arvàuta (Rivalta Bormida an italian) a l'é un comun dël Piemont ëd 1.434 abitant [1], ant la provinsa ëd Lissandria.

Ël pais a resta ant la region ëd l'Àut Monfrà ant la bassa val ëd la Bormia, an sla riva oriental dël fium.

Stòria[modìfica | modifiché la sorgiss]

Ël topònim d'Arvàuta a l'é atestà dal 985 ant la forma Ripa Alta che, com as peul intuì, as riferiss a la posission elevà dël borgh an sla riva dla Bormia. Sécoj pì tard, ël pais a l'é cità tanme Ripalta Vallis Bormida, Rivalta de Valle Burmie e Rivalta de Burmia. La gran fertilità dle tère d'Arvàuta a lassa pensé ch'ël teritòri a fussa abità dagià an época preistòrica, contut che ij prim artrovament archeològich a armonto mach a l'época roman-a. Ant l'Età 'd Mès a l'é passà dal Contà d'Àich ai possediment ëd la Marca Aleràmica. Dël 1191 ël pais a l'era goernà da 'n consortil ëd famije e a l'avìa anandià na liansa con la Comun-a 'd Lissandria.
Ël Palass Comunal
Dël 1216 ëdcò Arvàuta a dven libera Comun-a e as goerna daspërchila, an dotandse dij sò Statù. Un sécol pì tard, dël 1331 a intra a fé part dël Marcheisà ëd Monfrà, ch'a l'era regiù da Teodor Paleòlogh. Ij marchèis a l'han anfeodà ël pais pì vire: dël 1477 al roman Pietro Tibaldeschi, dël 1489 a Pietribo Bobba, dël 1492 a Costantino Comneno, dël 1521 a Marcantòni Arbeu 'd Gatinera. Ël feod a passa an sucession arditaria për pì che un sécol a le branche dla famija Gnan-a Gatinera, peui dël 1680 ël feod a l'é vendù a Giaco Otavian Ghilini, marchèis ëd Maransan-a. Soa famija a goernerà 'l feod fin al 1797 con l'abolission dël feodalésim.

Dël 1708, an séguit a la guèra 'd sucession ëspagneula e al sucessiv Tratà d'Utrecht, Arvàuta a passa ansema a tut ël Monfrà al Ducà 'd Savòja 'd Vitòrio Medeo II e pì tard al Regn ëd Sardëgna. D'apress a l'época dla dominassion fransèisa ëd Napoleon Bon-a-part, dël 1815 a torna ant ël Regn ëd Sardëgna e a l'é aministrà sota a la Division (peui Provinsa) ëd Lissandria, a la Provinsa (peui Sircondari) d'Àich e a l'é a cap d'ën Mandament comprendent ëdcò Castelneuv an Bormia, L'Orsera, Morzasch e Visòn.

Aministrassion[modìfica | modifiché la sorgiss]

Ël sìndich a l'é Claudio Pronzato (dal 31/05/2015).

Anliure esterne[modìfica | modifiché la sorgiss]

Arferiment[modìfica | modifiché la sorgiss]

  1. Sorgiss: ISTAT - Bilansi demogràfich al 01/01/2018 [1].


La cesa parochial ëd San Michel