Bergamasch

Da Wikipedia.
Vos an lenga piemontèisa
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.
Ròbe parej - S'a l'é dapress ch'a sërca dj'àutre ròbe con ës nòm-sì ma n'àutr sust, ch'a preuva a vardé 'cò Bergamasch (omònim).
Bergamasch
   
Stat:

Italia

Region:

Piemont

Provincia: Provincia ëd Lissandria
Nòm 'n italian: Bergamasco
Coordinà: Latitudin: 44° 49′ 38.4′′ N
Longitudin: 8° 27′ 17.9′′ E

Mostra an sla carta
Autëssa: 125 m s.l.m.
Surfassa: 13,44 km²
Abitant: 726 (2018)
Comun dj'anviron: Ansisa (AT), Brun (AT), Carenten, Castelneuv Belb (AT), J'Ovij
CAP: 15022
Prefiss tel.: 0131
Còdes ÌSTAT: 006015
Còdes fiscal: A793 
Sant protetor: San Giaco 
Festa dël borgh: 25 ëd luj 
Comune
Posission dël comun an Piemont


Sit istitussional

Bergamasch (Bergamasco an italian) a l'é un comun dël Piemont ëd 726 abitant [1], ant la provinsa ëd Lissandria.

Ël pais a resta ai confin antra la pian-a lissandrin-a e le colin-e dël Monfrà, an sla riva ossidental dël Belb.

Stòria[modìfica | modifiché la sorgiss]

Ël teritòri 'd Bergamasch a l'é stàit abità fin da l'época neolìtica, tanme ch'a l'han mostrà j'artrovament ant lë vzin comun ëd Carenten. Dël 1985 a l'é stàit artrovà ant n'aira dla Cassin-a San Cristòfi ën sarcòfagh an pera ch'a armonta a lë scond sécol d.C., e sòn a fa pensé che an época roman-a la posission stratégica ant la val dël Belb a l'àbia favorì la formassion d'ansediament ruraj. La prime sorgiss ch'a testimònio l'esistensa dël pais a armonto a l'ann Mila, quand ch'ël pais a fasìa dagià part ëd la giurisdission d'Ansisa. Dël sécol ch'a fa XII a passa da la Diòcesi d'Àich a cola 'd Lissandria. A cambia pì vire giurisdission, passand dal contròl dël Marcheisà d'Ansisa a col dël Marcheisà ëd Monfrà. Dël Quatsent ël pais a oten ël privilegi 'd goernesse daspërchiel con djë Statù speciaj, an vnisend na sòrt ëd Comun-a.
Palass Moscheni
Soa autonomìa a dura pòch, përché a la fin dël sécol a resta implicà ant le guère antra 'l Monfrà e 'l Ducà 'd Milan e dël 1499 a l'é assedià, ocupà e drocà da le trupe dël comandant milanèis Gian Giacomo Trivulzio. Dël 1514 a intra an manera definitiva ant ël Marcheisà 'd Monfrà, prima sota ij Paleòlogh, peui sota ai Gonsaga 'd Màntoa, ch'a daran ël pais an feod a la famija Moscheni.

Për via dla posission ëd confin, Bergamasch a l'é stàit soens tèra 'd conflit antra Fransèis e Spagneuj e a l'é passà pì vire 'd man, an patend vàire ravagi (dzoratut da part fransèisa ant j'agn 1642, 1644, 1655 e 1657). Le incertësse a van anans për squasi doi sécoj, fin quand che dël 1708, an séguit a la Guèra 'd Sucession Ëspagneula e al sucessiv Tratà d'Utrecht, ël pais a passa al Ducà 'd Savòja 'd Vitòrio Medeo II e pì tard al Regn ëd Sardëgna. D'apress a l'época dla dominassion fransèisa ëd Napoleon Bon-a-part, dël 1815 Bergamasch a torna ant ël Regn ëd Sardëgna e a l'é aministrà sota a la Division (peui Provinsa) ëd Lissandria, a la Provinsa (peui Sircondari) d'Àich e al Mandament d'Ansisa. Dël 1928 ël Comun ëd Carenten a ven ancorporà a col ëd Bergamasch, ma dël 1955 a oten torna soa indipendensa aministrativa.

Aministrassion[modìfica | modifiché la sorgiss]

Ël sìndich (en bergamaschèis "sèndich") a l'é Giulio Veggi, (dal 26/05/2019).

Anliure esterne[modìfica | modifiché la sorgiss]

Arferiment[modìfica | modifiché la sorgiss]

  1. Sorgiss: ISTAT - Bilansi demogràfich al 01/01/2018 [1].


La stassion dij treno