Aress

Da Wikipedia.
Vos an lenga piemontèisa
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.
Aress
      
Stat:

Italia

Provincia: Provincia d'Aress
Nòm 'n italian: Arezzo
Coordinà: Latitudin: 43° 27′ 47′′ N
Longitudin: 11° 52′ 41′′ E

Mostra an sla carta
Autëssa: 296 m s.l.m.
Surfassa: 384,7 km²
Abitant: 99.487 (2017)
Comun dj'anviron: Capolona, Castiglion Fiorentino, Civitella in Val di Chiana, Laterina Pergine Valdarno, Monte San Savino, Monte Santa Maria Tiberina, Subbiano, Anghiari, Castiglion Fibocchi, Città di Castello, Cortona, Marciano della Chiana, Monterchi
CAP: 52100
Prefiss tel.: 0575
Còdes ÌSTAT: 051002
Còdes fiscal: A390 
Festa dël borgh: 7 d'ost 


Sit istitussional

Aress (Arezzo an italian) a l'é na sità dla Toscan-a ëd 95.853 abitant, capleugh ëd l'omònima provinsa.

Stòria[modìfica | modifiché la sorgiss]

Ant ël sécol ch'a fà VII aGC, an s'un promontòri ch'e dominava l'Arn, j'etrusch a l'han fondà Arretium. A parte dal V sécol aGC ël travaj dël metal a l'ha fàit d'ës borgh na sità amportanta dla dodecàpoj etrusca.

Batù da Roma a la fin dël III sécol aGC, Aress a dev fornije d'arme e d'utiss për la guèra contra ij cartaginèis.
Për ess-se butasse contra Sila durant la guèra sivila roman-a, la sità a conòss un declin temporani, dont as àussa torna mach sota August grassie a la produssion andustrial ëd siràmica.

Dël 1289 Aress a l'é stàit batù da Firense.

Religion[modìfica | modifiché la sorgiss]

Ij patron d'Aress a son san Donà e sant Ësteo.

Leu d'anteresse[modìfica | modifiché la sorgiss]

Piassa Granda[modìfica | modifiché la sorgiss]

Ai pe dla fortëssa dij Médici as duverta la Piassa Granda, na gran piassa trapessoidal, da sempe sènter dla vita comunal. Al di d'ancheuj ambelessì as dësrolo ij torné tradissionaj, tanme la Giòstra dij sarasin, ch'a va anans dal sécol ch'a fà XVI, e l'arnomà mërcà dj'antichità.

Feste e manifestassion[modìfica | modifiché la sorgiss]

  • Giòstra dël sarasin: defilé stòrich e gieugh ëd sivalié, la prima dumìnica dë stèmber

Aministrassion[modìfica | modifiché la sorgiss]

Ël sìndich a l'é Giuseppe Fanfani (dal 29/05/2006).

Sità binele[modìfica | modifiché la sorgiss]

Ca dla Comun-a

Aress a l'é binelà con:

Anliure esterne[modìfica | modifiché la sorgiss]