Piemontèis oriental

Da Wikipedia.
Vos an lenga piemontèisa
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

Ël piemontèis oriental (o bass piemontèis) a l'é n'ansem ëd dialèt dël piemontèis ch'a comprend valsesian, bielèis, vërslèis, monfrin, astësan, lissandrin, langhèt, monregalèis.

Tra j'aotor ch'a l'han ëscrivù an costi dialèt a-i son Gioann Giòrs Alion (astësan), Dumini Badalin e Vincenzo Buronzo (monfrin), Oreste Galin-a (langhèt), Pinèt Turlo (valsesian).

Morfologìa[modìfica | modifiché la sorgiss]

Costi dialèt a l'han vàire aspet caraterìstich:

  • la prima përson-a al singolar dij verb a l'ha pa la desinensa an -o, ma a goerna mach la rèis: i cant, i les, i finiss;
  • la sconda përson-a al singolar dij verb a perd la s final, ëdcò ant ij verb iregolar: it seiët ei), it hai (o it he);
  • ël përnòm verbal dla tèrsa përson-a plural a l'é i e nen a: lor i parlo;
  • vàire paròle a pijo la fin an cc o gg: lacc, frecc (o fregg), vegg (feminin vegia), tancc, eucc...;
  • e final a dventa i: feuji, paròli,...;

Dialèt sud-orientaj[modìfica | modifiché la sorgiss]

Ch'a resto langhèt, astësan, monfrin e lissandrin.

  • la a acentà a dventa squasi ò (e a së scriv ä): muräja;
  • soens le lìquide l, r a l'han apopré ël mìdem son e a së scrivo con n'acent sirconfless.